|
озоридан мудофаа қиладиган истеҳком ёки хандақ ёки бошқа нарсаларни қуриши вожибдир. Исломий давлатни ва исломий юртларни кофирлар ва уларнинг макру ҳийлаларидан ҳимоя қиладиган барча турдаги куч-қудратни иложи борича тайёрлаши халифага вожибдир.
Халифа армияни бошқариш ва идора қилишда армияга шахсан ўзи амалий қўмондонлик қилиши вожиб. Шунинг учун у армияга ҳарбий тажрибаси бор бирон қўмондонни қўяр экан уни ўзидан ўринбосар қилиб қўяди, холос. Чунки халифа армиянинг олий қўмондони эмас, балки унинг амалий қўмондонидир. Зеро Росулуллоҳ с.а.в. армия қўмондонлигини шахсан ўзи зиммасига олган эдилар. Пайғамбаримиз с.а.в сарийялар юборган пайтда уларни армия қўмондони сифатида юборар эдилар. Умар ҳам Форс ва Шомдаги ҳарбий қўмондонларга батафсил кўрсатмаларни юборар эди. Бу эса халифа армиянинг амалий қўмондони эканига далолат қилади. Унга итоат қилиш армиядаги ҳар бир аскар ва қўмондонга, шунингдек ҳар бир фуқарога фарздир. Чунки Муслим Абу Ҳурайрадан Набий с.а.в.нинг шундай деганини ривоят қилди:
«مَنْ أَطَاعَنِي فَقَدْ أَطَاعَ اللَّهَ، وَمَنْ يَعْصِنِي فَقَدْ عَصَا اللَّهَ، وَمَنْ يُطِعِ الأَمِيرَ فَقَدْ أَطَاعَنِي، وَمَنْ يَعْصِ الأَمِيرَ فَقَدْ عَصَانِي»
«Ким менга итоат қилса Аллоҳга итоат қилибди, ким менга осийлик қилса Аллоҳга осийлик қилибди, ким амирга итоат қилса менга итоат қилибди, ким амирга осийлик қилса менга осийлик қилибди». Муслим яна Абу Ҳурайрадан Набий с.а.в.нинг шундай деганини ҳам ривоят қилди:
«إِنَّمَا الإِمَامُ جُنَّةٌ يُقَاتَلُ مِنْ وَرَائِهِ وَيُتَّقَى بِهِ»
«Имом бамисоли бир қалқондир. Унинг ортида туриб жанг қилинади ва у билан ҳимояланилади». Имомнинг қалқон бўлишининг маъноси шуки, у душманнинг мусулмонларга зиён етказишига йўл қўймайди. Лекин халифа фақат одамларнинг кучи етадиган нарсаларгагина ҳеч иккиланмай буйруқ бериши лозим. Шунинг учун агар уларнинг кучи етмаслигини билса, қаттиқ буюрмаслиги керак. Шунингдек халифа мусулмонларни ҳалокатга етакламаслиги ва уларга нисбатан ғаддорлик қилиниш хавфи бўлган нарсага буюрмаслиги керак.
198-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247